شماره صفحه : 1
مقدمه
در طول تاريخ ، سوانح و حوادث به عنوان يكي از عوامل تهديد كننده زندگي
انسانها بوده كه به علت وجود بيماريهاي واگير در اولويت قرار نداشت ،
با پيدايش انقلاب صنعتي و ورود صنعت و تكنولوژي به زندگي انسان ، گسترش
ارتباطات ، توسعه شهرنشيني ، پيشرفت علوم بهداشتي و پزشكي ، الگوها و
شيوه هاي زيستي انسان دچار تحول و دگرگوني عظيمي شده است . اين پديده
از يك سو موجب كنترل بيماريهاي واگير و بالا رفتن سطح اميد به زندگي
شده و از سوي ديگر باعث شيوع و افزايش بيماريهاي غير واگير كه نتيجه
مستقيم و غير مستقيم اين تحولات مي باشد ، گشته است . در اين گروه
بيماريها يكي از مهمترين معضلات بهداشتي اجتماعي سوانح و حوادث است .
سوانح و حوادث از بزرگترين مشكلات دنياي امروز به شمار مي آيد كه
عمدتاً سومين علت مرگ و مير در كليه سنين و اولين علت مرگ و مير در
سنين زير 40 سال در جهان مي باشد و بعنوان يكي از علل مهم مرگ و مير و
معلوليت به حساب مي آيد كه هزينه هاي زيادي را براي وزارت بهداشت ،
درمان و آموزش پزشكي در بردارد . سوانح و حوادث علل مشخص و متفاوتي
دارد و پيشگيري از آن مستلزم توجه به شبكه عليتي آن مي باشد . با يك
نگاه كلي به سادگي مشخص مي گردد كه مجموع سالهاي فعال از دست رفته عمر
به علت سوانح و حوادث بيش از ساير علل مرگ و مير است بطوريكه در كشور
آمريكا اين ميزان 1/4 ميليون سال بوده كه از مجموع سالهاي از دست رفته
عمر بعلت بيماريهاي قلبي و عروقي و سرطان ( 8/3 ميليون سال ) بيشتر مي
باشد . سوانح و حوادث اولين علت مرگ در سنين بين يك تا 34 سالگي در
كشورهاي اروپائي مي باشد . در انگلستان 10% از كودكان هر ساله به علت
حوادث نياز به خدمات درماني پيدا مي كنند و در فرانسه 9/2 درصد از
جمعيت ( بيش از 5/1 ميليون نفر ) با يك ناتواني بعلت حوادث زندگي مي
كنند . خسارت مالي و عوارض اقتصادي حوادث نيز قابل توجه است . در
دانمارك 11 درصد از كل تخت روزهاي بستري در بيمارستانها در اثر حوادث
مي باشد كه اگر هزينه هاي جانبي مانند كاهش توليد يا هزينه هاي سرباري
و عوارض رواني را اضافه نمائيم برآورد عددي آن به سادگي ممكن نخواهد
بود . در آمريكا از نظر ميزان خسارت مادي رقم 500 ميليارد دلار براي يك
سال به غير از هزينه هاي سرباري و عوارض رواني و خسارت كاهش توليد بيان
گرديده است .
بر اساس گزارشي از سازمان جهاني بهداشت بيش از نيمي از مرگهاي سنين
جواني به علت صدمات ناشي از حوادث بوده كه باعث از دست رفتن سالهاي
فعال زندگي مي گردد .
طبق آمار سازمان جهاني بهداشت در سال 2000 روزانه بيش از 16000 نفر و
سالانه بيش از 5000000 نفر جان خود را بعلت سوانح و حوادث از دست مي
دهند يعني بيش از مجموع تمامي بيماريهاي واگير اين رقم در سال 2020 يه
4/8 ميليون نفر بالغ خواهد گرديد .
سوانح و حوادث در كشور ما نيز يكي از مسائل بهداشتي اجتماعي مي باشد ،
بطوريكه طي تحقيق كه در سال 69 صورت گرفته دومين علت مرگ و مير محسوب
گرديده كه 5/13 درصد از علل مرگ و مير را به خود اختصاص مي دهد . تحقيق
ديگري نشان مي دهد كه بيش از 17درصد از مرگهاي مردان در جمعيت روستائي
كشور بعلت سوانح و حوادث بوده كه البته بعلت اين موضوع 74 درصد مرگهاي
گروه سني 30
–
15 سال بعلت سوانح و حوادث بوده كه البته بعلت اين موضوع در گروههاي
سني مجاور نيز به كمتر از 50 درصد نمي رسد . در اكثر تحقيقات صورت
گرفته در كشورمان حوادث ترافيكي از نظر فراواني در صدر قرار دارند . در
صورتيكه وقتي به گروههاي سني و محل زندگي توجه شود ، اولويت پيشگيري
تفاوت خواهد كرد . بطور مثال مهمترين سانحه در جمعيت روستائي كشور در
گروه سني زير 5 سال سوختگي مي باشد . بهر حال بررسي اپيدميولوژيك در
مناطق مختلف و بصورت ناحيه اي مي تواند اولويتها را تعيين نمايد و روش
هاي پيگيري را بنابر امكانات موجود مشخص كند . همچنانكه طبق بررسي
اطلاعات كشوري حوادث خانگي در سال 79 ، 148000 مورد مصدوم ناشي از
سوانح خانگي گزارش شده است كه از اين تعداد 41% مربوط به سوختگي بعنوان
اولويت اول مي باشد . دو گروه سني 14
–
5 سال و 39
–
20 سال مجموعاً بيش از نيمي از موارد مصدومين را تشكيل مي دهند . طبق
آمار وزارت كشور در سال 80 موارد حريق در كل كشور بالغ بر 43000 بوده
كه منجر به مرگ 970 نفر گرديده است و همچنين مطابق با آمار سازمان
جهاني بهداشت مرگ و مير ناشي از سوختگي در سراسر جهان در سال 98 به
282000 مورد بالغ گرديد .
انواع حوادث :
الف : حوادث خانگي
ب : حوادث ناشي از كار
ج : حوادث ناشي از وسائط نقليه
د : حوادث در مجامع عمومي
ه : حوادث ناشي از آسيبهاي اجتماعي
عوامل موثر در ايجاد حادثه :
حادثه يك واقعه پيش بيني نشده توسط فرد است كه نتيجه اش ضرر و زيان
قابل تشخيص مي باشد .به عبارت ديگر حادثه واقعه اي است غير منتظره كه
بوسيله عوامل خارجي بوجود مي آيد و نتيجه آن ايجاد آسيب قابل تشخيص مي
باشد . گاهي نيز به مرگ منتهي مي شود .
بطور كلي در بروز حادثه سه فاكتور مهم دخالت مي كند :
1
–
عامل حادثه
2
–
ميزبان
3
–
محيط
عامل حادثه وسيله اي است كه حادثه را مي آفريند و ممكن است اين عامل
فيزيكي ( مثل ضربه ، وسيله نقليه ، حرارت و نور ) شيميايي ( مثل سموم ،
داروها ، مواد شيميايي )
ميزبان يا مصدوم كسي است كه حادثه بر او واقع مي شود عواملي كه در
ارتباط با ميزبان در بروز حادثه نقش دارند عبارتند از سن ، جنس ، شغل ،
سواد ، محل سكونت ، آداب و رسوم و
….
محيط ، آنچه كه در اطراف ما وجود دارد مثل جاده ، مدرسه ، خانه ، مزرعه
، كارگاهها و
….
كنترل و پيشگيري از بروز حادثه :
براي پيشگيري از سوانح و حوادث خانگي بخصوص در اطفال و مادران آموزش به
خانواده ها در مورد خطرات انواع اتفاقات و نحوه پيشگيري از آنها نقش
بسيار مهمي در حفظ و سلامت گروههاي آسيب پذير خواهد داشت . علل بروز
حوادث در كودكان بسيار متعدد مي باشند و اين بخاطر شرايط جسماني ،
رواني و محيطي كودك مي باشد . با توجه به دلايل ذكر شده ، به ويژه
عوامل در ارتباط با ميزبان ، وقوع حوادث در كودكان اجتناب ناپذير مي
باشد و حاصل آن منجر به مرگ ، ناتوانيها و همچنين هزينه هاي هنگفت و
سرسام آوري است كه هدر مي رود .
اهميت حوادث خانگي و پيشگيري از آن
:
بسياري از مردم در پاسخ به اين سئوال كه ايمن ترين مكان بنظر شما كجاست
، خانه را مطرح مي كنند اما بسياري از منازل بدلايل زير فاقد ايمني
قابل توجه هستند .
الف : مردم غالباً در خانه خود دقت و حفاظت را مد نظذ قرار نمي دهند و
به اصطلاح با خيال آسوده زمان را مي گذرانند .
ب : خانه يك محل يا جاي شغلي و حرفه اي نيست و اقشار مختلف مردم با
ميزان تحصيلات متفاوت در خانه ها زندگي مي كنند .
ج : وجود گروه كودكان و نوزادان و گروه سالمندان بعنوان گروههايي كه
توانايي كمتري دارند و به اصطلاح آسيب پذيرند . مطرح مي شود از طرف
ديگر بسياري از مردم بدليل نداشتن مطالعات كافي و نديدن آموزش هاي لازم
حتي با ديدن موقعيت خطرناك متوجه نشده و به آساني از كنار آن مي گذرند
اينگونه افراد حتي با داشتن توانايي لازم هيچگونه اقدامي بعمل نمي
آورند . در يك بررسي در كشور آمريكا در سال 1993 مشخص مي شود كه مرگ و
مير ناشي از حوادث خانگي 4 برابر حوادث محيط كار است در حاليكه خسارات
ناشي از حوادث مزبور در يك سال ميلادي در محيط كار 9/111 ميليارد دلار
و براي حوادث خانگي 5/86 ميليارد دلار بوده است . محيط منزل ، تمامي
قسمتهاي داراي سقف و بدون سقف يك خانه را شامل مي شود .
<<
بعد ا
قبل
>>
ا
بازگشت ا
صفحه اول
ا